Nużeniec

Czym jest nużeniec (Demodex)?

Nużeniec, znany również jako Demodex, to mikroskopijny roztocz żyjący w mieszkach włosowych i gruczołach łojowych ludzi, szczególnie na twarzy. Wyróżnia się dwa gatunki nużeńców związane z ludźmi:

• Demodex folliculorum – żyje w mniejszych mieszkach włosowych, np. na rzęsach,

• Demodex brevis – bytuje w pobliżu gruczołów łojowych.

Większość ludzi ma nużeńce na skórze, jednak nie powodują one zazwyczaj żadnych problemów. U osób z osłabioną odpornością lub innymi schorzeniami skórnymi mogą jednak rozmnażać się nadmiernie, prowadząc do stanu zapalnego skóry, znanego jako demodekoza.

Czym jest demodekoza (nużyca)?

Demodekoza to choroba skóry wywołana nadmierną obecnością nużeńców na skórze. Choć nużeńce są częścią normalnej flory skórnej, w niektórych przypadkach mogą prowadzić do stanów zapalnych, szczególnie w obszarach bogatych w gruczoły łojowe, takich jak twarz.

Objawy demodekozy (nużycy):

• Świąd i zaczerwienienie skóry,

• Szorstkość przypominająca papier ścierny,

• Łuszczenie się skóry,

• Wrażliwość i pieczenie,

• Białawy nalot na skórze lub rzęsach.

Demodekoza jest stosunkowo rzadka, mimo że nużeńce są powszechne. Zakażenie następuje poprzez kontakt bezpośredni lub pośredni z osobą będącą nosicielem.

Diagnostyka i leczenie nużeńca

Diagnoza nużeńca odbywa się poprzez badanie mikroskopowe zeskrobiny skóry, metodę cyjanoakrylową, biopsję lub badanie rzęs. W leczeniu stosuje się leki przeciwpasożytnicze i środki pielęgnacyjne, które zmniejszają liczbę roztoczy i łagodzą objawy.

Demodex folliculorum i Demodex brevis – przyczyny i objawy

• Demodex folliculorum: Może powodować mechaniczne podrażnienie mieszków włosowych rzęs i zablokowanie gruczołów Zeissa, co prowadzi do przewlekłego zapalenia brzegów powiek oraz wtórnych zakażeń bakteryjnych i grzybiczych.

• Demodex brevis: Odpowiada za zaburzenia funkcji gruczołów Meiboma, co może prowadzić do zespołu suchego oka.

Objawy okulistyczne i dermatologiczne wywołane przez nużeńca:

• Przewlekłe zapalenie brzegów powiek,

• Nawracające gradówki i jęczmienie,

• Pieczenie, świąd i uczucie piasku pod powiekami,

• Zaczerwienienie oczu,

• Łojotokowe zmiany skórne, np. trądzik różowaty.

U 58% osób zakażonych nużeńcem pojawiają się objawy przewlekłego zapalenia powiek. Nieleczone mogą prowadzić do zapalenia spojówek lub uszkodzenia rogówki.

Diagnostyka nużeńca w oku

Diagnostyka polega na pobraniu kilku rzęs i zbadaniu ich pod mikroskopem. Wynik jest dostępny po około 15 minutach. Przed badaniem pacjent nie powinien nakładać kosmetyków na powieki ani rzęsy.

Zarażenie nużeńcem jest częstsze u osób starszych, co wynika z osłabienia odporności wraz z wiekiem.