Jaskra

Czym jest jaskra?

Jaskra to poważna choroba oczu, która nieleczona prowadzi do postępującego uszkodzenia nerwu wzrokowego, a w efekcie do nieodwracalnej ślepoty. Choroba polega na stopniowym zaniku nerwu wzrokowego, określanym jako neuropatia jaskrowa. Zanikowe zmiany w nerwie wzrokowym są nieodwracalne, dlatego szybka diagnoza i leczenie są kluczowe w zapobieganiu pogłębiającej się utracie wzroku.

Rodzaje jaskry

Jaskra występuje w różnych postaciach, które decydują o metodzie leczenia:

• Jaskra pierwotna lub wtórna otwartego kąta,

• Jaskra pierwotnie lub wtórnie zamkniętego kąta.

Rozpoznanie typu jaskry wpływa na wybór optymalnej terapii.

Częstość występowania jaskry

Jaskra dotyka ponad 70 milionów ludzi na całym świecie, z czego ponad 6 milionów straciło z tego powodu wzrok. Choroba może być wrodzona, dziecięca, młodzieńcza lub występować u dorosłych jako jaskra wtórna spowodowana innymi schorzeniami oczu. Zazwyczaj towarzyszy jej podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, które prowadzi do stopniowego zaniku nerwu wzrokowego i ubytków w polu widzenia.

Jaskra otwartego kąta – przyczyny

W jaskrze otwartego kąta ciecz wodnista w oku, która reguluje napięcie gałki ocznej, nie ma możliwości prawidłowego odpływu z powodu przeszkód w kącie przesączania. W efekcie dochodzi do wzrostu ciśnienia w oku, co prowadzi do ucisku na nerw wzrokowy i jego zaniku.

Nerw wzrokowy jest odżywiany przez sieć naczyń krwionośnych. Jeśli naczynia te są uszkodzone lub zwężone, dochodzi do chronicznego niedokrwienia nerwu wzrokowego, co w konsekwencji powoduje jego zanik. W niektórych przypadkach ciśnienie wewnątrzgałkowe nie wzrasta, co określa się jako jaskrę bez ciśnienia.

Jaskra wtórna może być spowodowana obecnością w kącie przesączania barwnika (jaskra barwnikowa), złuszczonymi fragmentami soczewki (PEX) lub zrostami po przebytych stanach zapalnych oka. Te czynniki utrudniają odpływ cieczy wodnistej i prowadzą do wzrostu ciśnienia w oku.

Jaskra zamkniętego kąta – przyczyny

Specyficzna budowa przedniego odcinka oka, np. wypukła tęczówka lub pęczniejąca soczewka, może prowadzić do nagłego zamknięcia odpływu cieczy wodnistej. W takich przypadkach dochodzi do gwałtownego wzrostu ciśnienia w oku, co powoduje ostry atak jaskry, który może doprowadzić do trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego i ślepoty.

Czynniki ryzyka jaskry

Jaskra otwartego kąta:

• Dziedziczność,

• Podwyższone ciśnienie w oku,

• Krótkowzroczność,

• Cienkie rogówki,

• Wiek powyżej 35 lat,

• Zaburzenia lipidowe (hipercholesterolemia, hiperlipidemia),

• Niskie ciśnienie krwi,

• Stres.

Jaskra zamkniętego kąta:

• Dziedziczność,

• Rasa,

• Budowa oka (nadwzroczność),

• Zaburzenia gospodarki lipidowej,

• Cukrzyca.

Objawy jaskry

Jaskra z otwartym kątem:

• W tej postaci jaskra jest bezobjawowa przez długi czas i często nie daje żadnych sygnałów ostrzegawczych aż do zaawansowanego stadium, gdy dochodzi do znacznego uszkodzenia nerwu wzrokowego.

Jaskra zamkniętego kąta:

• Gwałtowny wzrost ciśnienia w oku powoduje silny ból głowy i oka, zamglenie widzenia, a także nudności. Ten typ jaskry wymaga natychmiastowej interwencji okulistycznej.

Leczenie jaskry

Leczenie jaskry ma na celu zatrzymanie postępu choroby i zapobieżenie dalszemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego. W naszym instytucie oferujemy szeroki zakres nowoczesnych metod leczenia, które są dobierane indywidualnie w zależności od typu jaskry:

Zabiegi laserowe:

• Selektywna trabekuloplastyka laserowa (SLT): Bezpieczna, nieinwazyjna metoda obniżania ciśnienia wewnątrzgałkowego w jaskrze otwartego kąta. Zabieg można wielokrotnie powtarzać, a jego skuteczność utrzymuje się przez długi czas.

• Irydektomia laserowa: Stosowana w jaskrze zamkniętego kąta, polega na wykonaniu otworu w tęczówce za pomocą lasera, co umożliwia odpływ cieczy wodnistej.

Zabiegi chirurgiczne:

• Trabekulektomia: Usunięcie części kąta przesączania w celu obniżenia ciśnienia.

• Kanaloplastyka: Poszerzenie kanału Schlemma w kącie przesączania, co ułatwia odpływ cieczy wodnistej. W niektórych przypadkach stosuje się stenty poszerzające drogi odpływu cieczy.

Leczenie farmakologiczne:

• Stosuje się leki obniżające produkcję cieczy wodnistej oraz poprawiające odpływ cieczy niekonwencjonalną drogą. Terapia farmakologiczna często jest pierwszym etapem leczenia jaskry.