Centralna retinopatia surowicza (CRS) to choroba, która charakteryzuje się zbieraniem się płynu pod siatkówką, w okolicy plamki. Schorzenie najczęściej dotyka mężczyzn między 25. a 50. rokiem życia i może prowadzić do czasowego lub trwałego pogorszenia ostrości widzenia. Prawidłowa diagnostyka i leczenie CRS mogą mieć istotne znaczenie dla zachowania zdrowia oka i jakości widzenia.
Instytut Okulistyki dr Stawowski w Białymstoku oferuje kompleksową diagnostykę i leczenie centralnej retinopatii surowiczej (CRS), opartą na najnowszych osiągnięciach okulistyki. W procesie diagnostycznym wykorzystuje się zaawansowane badania obrazowe, takie jak optyczna koherentna tomografia (OCT), która pozwala precyzyjnie ocenić obecność płynu pod siatkówką, oraz angiografię fluoresceinową (AF), umożliwiającą lokalizację miejsc przecieku płynu. Terapie lecznicze dobierane są indywidualnie, z uwzględnieniem stopnia zaawansowania choroby, obecności chorób towarzyszących oraz stylu życia pacjenta. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu zespołu specjalistów i zastosowaniu najnowszych technologii diagnostycznych i terapeutycznych w Instytucie możliwe jest skuteczne leczenie zarówno ostrych, jak i przewlekłych postaci CRS.
Centralna retinopatia surowicza (CRS) to choroba centralnej części siatkówki odpowiedzialnej za ostre widzenie. Schorzenie polega na gromadzeniu się płynu pod siatkówką, który przedostaje się z głębiej położonych naczyń krwionośnych - choriokapilar, powodując odwarstwienie nabłonka barwnikowego siatkówki. W wyniku tego dochodzi do ograniczonego odwarstwienia siatkówki w okolicy plamki żółtej.
Mechanizm rozwoju CRS u pacjentów obejmuje zarówno dysfunkcję bariery krew-siatkówka, jak i rozszerzenia naczyń choroidalnych. Zmiany prowadzą do przecieku płynu, który gromadzi się pod siatkówką, powodując nagłe obniżenie ostrości wzroku i zaburzenia widzenia kontrastów.
Centralna retinopatia surowicza (CRS) może występować jako postać ostra lub przewlekła. Ostra forma schorzenia jest częstsza i w większości przypadków ustępuje samoistnie. Przewlekła CRS, nawrotowa, może prowadzić do trwałych zmian w siatkówce i pogorszenia widzenia.
Objawy centralnej retinopatii surowiczej pojawiają się zwykle nagle i często dotyczą jednego oka, choć możliwe jest również zajęcie obojga oczu. Najczęstsze objawy to:
CRS jest chorobą o złożonej etiologii. Za główną przyczynę uznaje się nadmierne wydzielanie kortyzolu w wyniku przewlekłego stresu psychicznego lub zaburzeń hormonalnych. Kortyzol wpływa negatywnie na przepuszczalność naczyń siatkówki i funkcję nabłonka barwnikowego, prowadząc do przecieku płynu pod siatkówkę.
Do innych czynników ryzyka należą:
Istotny jest również związek CRS z czynnikami środowiskowymi i stylem życia, takimi jak intensywna praca fizyczna, stres zawodowy, nieregularny tryb życia i niewystarczający odpoczynek.
Zalecane jest jak najszybsze skonsultowanie się z okulistą w przypadku nagłego pogorszenia ostrości widzenia, widzenia zniekształconego obrazu lub pojawienia się innych niepokojących objawów. Niezwykle istotne są również regularne badania oczu, które umożliwiają zauważenie niepokojących zmian i podjęcie odpowiednich działań minimalizujących ryzyko powikłań.
Rozpoznanie CRS opiera się na dokładnym wywiadzie medycznym oraz badaniach przedmiotowych. Szczególne znaczenie w przypadku diagnostyki centralnej retinopatii surowiczej mają badania obrazowe siatkówki, takie jak:
W przypadku przewlekłego lub nawracającego przebiegu choroby często zaleca się również konsultację internistyczną i endokrynologiczną w celu oceny funkcji nadnerczy i przysadki oraz poziomu kortyzolu w surowicy krwi.
Leczenie centralnej retinopatii surowiczej zależy od postaci choroby oraz przyczyn jej wystąpienia. W wielu przypadkach CRS ustępuje samoistnie w ciągu 2–4 miesięcy. Jednak jeśli zmiany się utrzymują, występują nawroty lub pacjent traci widzenie w drugim oku, konieczne jest wdrożenie leczenia.
Wśród głównych metod terapeutycznych wyróżnia się przede wszystkim:
Okres rekonwalescencji i zalecenia po leczeniu centralnej retinopatii surowiczej zależą od zastosowanej metody terapeutycznej. Niezależnie od rodzaju terapii, pacjent powinien ściśle przestrzegać zaleceń okulisty, które mają na celu przyspieszenie regeneracji siatkówki i zapobieganie nawrotom choroby. Szczególne znaczenie ma:
W niektórych przypadkach lekarz może zalecić również okresowe badania hormonalne, zwłaszcza u pacjentów z zaburzeniami endokrynologicznymi.
Czas trwania leczenia CRS jest uzależniony od rodzaju przypadłości. W ostrych przypadkach CRS ustępuje samoistnie w ciągu 2–4 miesięcy. Leczenie przewlekłych postaci centralnej retinopatii surowiczej może wymagać kilku miesięcy terapii oraz regularnych kontroli okulistycznych. Zabiegi wykorzystywane w leczeniu CRS, takie jak np. laseroterapia mikropulsowa, są krótkie i wykonywane w warunkach ambulatoryjnych.
Instytut Okulistyki dr Stawowski w Białymstoku specjalizuje się w nowoczesnej diagnostyce i leczeniu wad wzroku i chorób oczu, m.in. centralnej retinopatii surowiczej. Dzięki wykorzystaniu precyzyjnych technik obrazowania, takich jak OCT czy angiografia fluoresceinowa, możliwe jest rozpoznanie CRS nawet na wczesnym etapie choroby.
Placówka oferuje pacjentom z CRS różne metody terapeutyczne, obejmujące zarówno obserwację, leczenie farmakologiczne, jak i nowoczesne zabiegi laserowe. W razie potrzeby doświadczeni specjaliści z Instytutu dr Stawowski rekomendują konsultacje z lekarzami innych specjalizacji, które umożliwiają interdyscyplinarne podejście do problemu pacjenta, co jest szczególnie ważne w przypadkach CRS o podłożu endokrynologicznym lub ogólnoustrojowym.
Instytut zapewnia indywidualne podejście do każdego pacjenta oraz opiekę na wszystkich etapach leczenia – od diagnozy, przez terapię, aż po kontrolę długoterminową, co wpływa na komfort i bezpieczeństwo naszych pacjentów.
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące centralnej retinopatii surowiczej.
W większości przypadków ostre CRS ustępuje samoistnie, jednak w sytuacjach przewlekłych stosuje się laseroterapię, zastrzyki do ciała szklistego lub inne metody. W celu ustalenia właściwego postępowania lekarz musi najpierw postawić dokładną diagnozę choroby i ustalić tok leczenia.
Nadużywanie alkoholu może zwiększać ryzyko CRS, ponieważ sprzyja zaburzeniom krążenia i nasila działanie hormonów stresu. Ryzyko wzrasta również przy przewlekłym stresie, stosowaniu steroidów i chorobach endokrynologicznych.
CRS oka rozwija się w wyniku dysfunkcji bariery krew-siatkówka i przecieku płynu z naczyń choroidalnych pod siatkówkę. Przyczyną może być przewlekły stres, zaburzenia hormonalne, stosowanie glikokortykosteroidów lub choroby ogólnoustrojowe.
Płyn pod siatkówką oka wskazuje na uszkodzenie bariery między naczyniami a siatkówką i jest głównym objawem CRS. Może powodować czasowe pogorszenie ostrości widzenia i zniekształcenia obrazu.
Zastrzyki do ciała szklistego, zawierające np. inhibitory VEGF, stosuje się w przypadku przewlekłych lub nawrotowych postaci CRS. Ich celem jest zmniejszenie przecieku płynu i poprawa struktury siatkówki.
CRS to skrót od centralnej retinopatii surowiczej, choroby siatkówki polegającej na gromadzeniu się płynu pod siatkówką w centralnej części siatkówki – plamce żółtej. Prowadzi do pogorszenia widzenia i może mieć charakter przewlekły lub nawrotowy.
Płyn w oku w CRS wynika z przecieku z naczyń choriokapilar spowodowanego osłabieniem nabłonka barwnikowego siatkówki. Do najczęstszych przyczyn należą stres, leki steroidowe, zaburzenia hormonalne i nadciśnienie tętnicze.
W wielu przypadkach CRS ustępuje bez leczenia, jednak przewlekła postać może wymagać interwencji farmakologicznej lub laserowej. W leczeniu stosuje się m.in. inhibitory VEGF, leki przeciwzapalne i terapie celowane, a wybór zależy od wyników badań, takich jak OCT czy AF.
Napisz do nas, a nasz zespół postara się odpowiedzieć najszybciej jak to możliwe!
